1) W ramach działalności gospodarczej podatnik będzie osiągał przychody z najmu. W której kolumnie podatkowej księgi powinien ujmować te przychody?
Podatnik ewidencjonując przychód z najmu, powinien uwzględnić zasady dokonywania zapisów określone w objaśnieniach do podatkowej księgi przychodów i rozchodów zawartych w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
Z ust. 7 i 8 tych objaśnień wynika, że:
Tym samym prawidłowe ujęcie przychodów z najmu zależy od tego, czy świadczenie usług w tym zakresie jest przedmiotem działalności gospodarczej prowadzonej przez podatnika, czy też najem dotyczy składników majątku związanych z działalnością gospodarczą prowadzoną w innym zakresie. W pierwszym przypadku przychód z najmu należy ująć w podatkowej księdze w kolumnie 7, w drugim przypadku - w kolumnie 8.
2) Przedsiębiorca posiada budynek, w którym jest wyodrębnionych kilka lokali użytkowych. Lokale te były wynajmowane w ramach prywatnego najmu, ale obecnie podatnik rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie najmu i wprowadził budynek do środków trwałych. Kiedy w podatkowej księdze należy wpisywać przychód z tytułu najmu?
Generalnie podatnicy prowadzący działalność gospodarczą moment powstania przychodu ustalają zgodnie z art. 14 ust. 1c updof, a więc na dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż na dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności. W przypadku gdy przedmiotem świadczonych usług jest najem, możliwe jest ustalanie przychodu na zasadzie określonej w art. 14 ust. 1e updof, tj. na ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej jednak niż raz w roku. Stosowanie tej zasady uzależnione jest od przyjęcia przez strony umowy, że usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych. Gdyby zatem podatnik w zawieranych umowach najmu przykładowo zapisał, że usługa najmu jest rozliczana co miesiąc, to w podatkowej księdze, w kolumnie 7 "wartość sprzedanych towarów i usług", powinien wykazywać przychód z tego tytułu na ostatni dzień każdego miesiąca.
3) Wynajmujący pobiera od najemców kaucje w wysokości określonej w umowie, które są przeznaczone na poczet ewentualnych zniszczeń, zaległości czynszowych lub nieopłaconych kosztów, związanych z używaniem lokali. Czy kwoty kaucji należy wykazywać w podatkowej księdze jako przychód?
Pod pojęciem kaucji rozumie się sumę pieniężną złożoną jako gwarancję dotrzymania zobowiązania i stanowiącą odszkodowanie w razie niedopełnienia zobowiązania (por. Uniwersalny słownik języka polskiego pod red. prof. St. Dubisza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003, tom 2, str. 76). Jeżeli zatem umowy najmu lokali zawierają postanowienie o zapłacie przez najemcę kaucji, która będzie rozliczana przy rozwiązaniu umowy, otrzymane kwoty nie są przychodem u wynajmującego. Wynika to z charakteru kaucji, która co do zasady podlega zwrotowi, chyba że zaistnieją podstawy do jej zatrzymania. Skoro więc kwota kaucji w chwili jej otrzymania nie ma charakteru definitywnego, nie stanowi przysporzenia majątkowego. Tym samym otrzymanych kwot kaucji wynajmujący nie powinien ewidencjonować w podatkowej księdze w kolumnach dotyczących przychodów, ale może odnotować fakt ich pobrania w kolumnie 16 "Uwagi". Należy podkreślić, że jeśli na podstawie umów wynajmujący może korzystać z pobranych kaucji na potrzeby prowadzonej działalności, to według organów podatkowych musi wykazać przychód z tytułu otrzymania nieodpłatnego świadczenia (por. interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 29 kwietnia 2011 r., nr IBPBI/1/415-96/11/RM).
|