Zawarliśmy umowę leasingu, która dla celów podatkowych i bilansowych spełnia warunki leasingu finansowego. Przedmiotem umowy jest maszyna produkcyjna zaliczana do środków trwałych. Jak ująć w księgach rachunkowych przyjęcie środka trwałego i rozliczenie leasingu?
Zasady klasyfikacji przewidziane w przepisach prawa podatkowego są odmienne od zasad klasyfikacji przewidzianych w ustawie o rachunkowości. W praktyce większość zawieranych umów, które dla celów podatkowych stanowią umowy leasingu operacyjnego, w rozumieniu prawa bilansowego spełniają warunki leasingu finansowego.
1. Warunki, jakie muszą być spełnione, aby umowę uznać za leasing finansowy
Leasing finansowy dla celów bilansowych to umowa, zgodnie z którą jedna ze stron (zwana "finansującym"), oddaje drugiej stronie (zwanej "korzystającym"), środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne do odpłatnego używania lub również pobierania pożytków na czas oznaczony, spełniająca co najmniej jeden z warunków określonych w art. 3 ust. 4 ustawy o rachunkowości.
|
Leasing finansowy dla celów bilansowych, to umowa spełniająca 1. Własność przedmiotu umowy przechodzi na korzystającego po zakończeniu okresu, na który została zawarta. 2. Zawiera prawo do nabycia przedmiotu umowy przez korzystającego, po zakończeniu okresu, na jaki została zawarta, po cenie niższej od wartości rynkowej z dnia nabycia. 3. Okres, na jaki została zawarta, odpowiada w przeważającej części przewidywanemu okresowi ekonomicznej użyteczności przedmiotu umowy, przy czym nie może być on krótszy niż 3/4 tego okresu. 4. Suma opłat, pomniejszonych o dyskonto, ustalona w dniu zawarcia umowy i przypadająca do zapłaty w okresie jej obowiązywania, przekracza 90% wartości rynkowej przedmiotu umowy na ten dzień. 5. Zawiera przyrzeczenie finansującego do zawarcia z korzystającym kolejnej umowy lub przedłużenia umowy, na warunkach korzystniejszych niż w dotychczasowej umowie. 6. Przewiduje możliwość jej wypowiedzenia, z zastrzeżeniem, że wszelkie powstałe z tego tytułu koszty i straty poniesione przez finansującego pokrywa korzystający. 7. Przedmiot umowy został dostosowany do indywidualnych potrzeb korzystającego. Może on być używany wyłącznie przez korzystającego, bez wprowadzania w nim istotnych zmian. |
2. Ustalenie wartości początkowej przedmiotu leasingu finansowego
Przedmiot umowy leasingu finansowego wykazywany jest w księgach rachunkowych korzystającego jako składnik aktywów trwałych podlegających amortyzacji, a drugostronnie jako zobowiązanie finansowe. Odpisów amortyzacyjnych od przedmiotu leasingu dokonuje korzystający.
W przypadku leasingu finansowego do ustalenia wartości początkowej przedmiotu leasingu stosuje się zasady przewidziane dla środków trwałych nabywanych w drodze kupna.
Zasady ustalania wartości początkowej środków trwałych reguluje art. 28 ust. 8 ustawy o rachunkowości. Zgodnie z jego treścią, cena nabycia środków trwałych obejmuje ogół kosztów poniesionych przez jednostkę za okres budowy, montażu, przystosowania i ulepszenia, do dnia bilansowego lub przyjęcia do używania, w tym również:
Szczegółowo zasady ustalania wartości początkowej przedmiotu leasingu reguluje Krajowy Standard Rachunkowości nr 5 "Leasing, najem i dzierżawa" (KSR nr 5), które mogą być przez jednostkę stosowane na mocy art. 10 ust. 3 ustawy o rachunkowości.
W świetle postanowień KRS nr 5, wartość początkową przedmiotu leasingu finansowego, stanowiącą odpowiednik ceny jego zakupu, ustala się jako niższą spośród:
W praktyce wartość rynkowa przedmiotu leasingu odpowiada - w większości przypadków - wartości wskazanej w umowie. Jeżeli leasing zarówno podatkowo, jak i księgowo jest umową leasingu finansowego, to na ogół finansujący osobno zgłasza do rozrachunku część kapitałową i odsetkową opłaty podstawowej.
Ponadto wartość początkową przedmiotu leasingu zwiększają poniesione przez korzystającego bezpośrednie koszty zawarcia umowy, montażu, fundamentów, przystosowania, ulepszenia i inne podobne.
3. Amortyzacja bilansowa przedmiotu leasingu finansowego
Odpisów amortyzacyjnych od przedmiotu leasingu finansowego dokonuje się stosując zasady określone w art. 32 i 33 ustawy o rachunkowości. Jeżeli umowa leasingu nie przewiduje, że korzystający uzyska na moment zakończenia leasingu tytuł własności przedmiotu umowy (bez dodatkowej opłaty lub za opłatę końcową), to dany składnik aktywów wymaga w całości zamortyzowania przez:
W przypadku natomiast gdy umowa przewiduje, że po jej zakończeniu korzystający uzyska tytuł własności przedmiotu leasingu (bez dodatkowej opłaty lub za opłatę końcową), dany składnik aktywów amortyzuje się przez okres jego ekonomicznej użyteczności, zgodnie z zasadami amortyzacji (metoda, stawka) stosowanymi przez korzystającego do podobnych własnych składników aktywów.
Zależnie od celu użytkowania przedmiotu leasingu finansowego amortyzacja stanowi dla korzystającego koszt działalności operacyjnej, wytworzenia, ogólnego zarządu, sprzedaży lub koszt pozostałej działalności operacyjnej.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
