Od kilku lat prowadzę tylko księgi przychodów i rozchodów i nie posiadam ubezpieczenia. Obecnie podjęłam się także prowadzenia ksiąg rachunkowych. Czy w świetle nowych przepisów muszę posiadać polisę OC?
Zgodnie z obecnymi przepisami ustawy o rachunkowości, przedsiębiorca prowadzący usługowo księgi rachunkowe musi posiadać obowiązkowe ubezpieczenie OC od wykonywania czynności składających się na prowadzenie ksiąg rachunkowych. |
W wyniku deregulacji usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych w ustawie o rachunkowości zmieniły się także regulacje dotyczące obowiązkowego ubezpieczenia OC od działalności polegającej na świadczeniu usług prowadzenia ksiąg rachunkowych. Obecnie biura rachunkowe, które prowadzą księgi rachunkowe swoich klientów, muszą zawrzeć umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej od wykonywania czynności obejmujących: prowadzenie, na podstawie dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych, wycenę aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego, okresowe ustalanie lub sprawdzanie drogą inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów, sporządzanie sprawozdań finansowych, a także gromadzenie i przechowywanie dowodów księgowych oraz pozostałej dokumentacji przewidzianej ustawą (art. 76h ust. 1 ustawy). Po zmianach przepisów nie ma natomiast obowiązku posiadania ubezpieczenia OC od prowadzenia ksiąg przychodów i rozchodów oraz sporządzania zeznań i deklaracji podatkowych.
Rozporządzenie wykonawcze Ministra Finansów z dnia 6 listopada 2014 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorców wykonujących działalność z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych obowiązuje od 19 stycznia 2015 r. i wskazuje na najistotniejsze elementy, jakie powinna zawierać umowa ubezpieczenia, tj. szczegółowy zakres obowiązkowego ubezpieczenia, termin powstania obowiązku ubezpieczenia (nie później niż w dniu poprzedzającym dzień rozpoczęcia faktycznego wykonywania działalności, z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych) oraz minimalną sumę gwarancyjną tego ubezpieczenia (10.000 euro).
W ustawie o rachunkowości oraz ww. rozporządzeniu nie określono okresu, na jaki ma zostać zawarte ubezpieczenie, pozostawiając stronom umowy ubezpieczenia (zakład ubezpieczeń i biuro rachunkowe) swobodę w zakresie określania czasu trwania ochrony ubezpieczeniowej - oczywiście minimalnym wymiarem jest cały czas wykonywania stosownych czynności. W praktyce ubezpieczenia zawodowe zawierane są na okres 12 miesięcy.
Z informacji zawartych w pytaniu wynika, że biuro rachunkowe rozpoczęło prowadzenie ksiąg rachunkowych, tak więc obowiązek zawarcia umowy OC powstał w dniu poprzedzającym rozpoczęcie prowadzenia ksiąg rachunkowych i wygasa dopiero w momencie zakończenia świadczenia tej usługi. Natomiast kwota 10.000 euro określona w ww. rozporządzeniu jest najniższą, wymaganą przez przepisy prawa sumą gwarancyjną, na jaką musi opiewać polisa OC i do jakiej ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność, aby został spełniony warunek obowiązkowej ochrony. Nie podlega ona podziałowi w związku z ewentualnym krótszym okresem ubezpieczenia - ten parametr powinien zostać uwzględniony w wysokości składki ubezpieczeniowej. Opłata, jaką biuro rachunkowe musi zapłacić zakładowi ubezpieczeń za udzieloną ochronę ubezpieczeniową, w zależności od rodzaju ubezpieczanego ryzyka, uzależniona jest bowiem od takich czynników, jak: suma ubezpieczenia (gwarancyjna), okres ubezpieczenia, zakres, udziały własne w odszkodowaniu, dotychczasowy przebieg ubezpieczenia, doświadczenie ubezpieczonego, itd.
Przepis art. 79 pkt 7 ustawy o rachunkowości wskazuje na konsekwencje niespełnienia obowiązku zawarcia umowy przedmiotowego ubezpieczenia OC. Zgodnie z jego brzmieniem, kto wbrew przepisom ustawy prowadzi działalność usługową w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych bez spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia - podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.
Warto zaznaczyć, że zakres przedmiotowy umowy ubezpieczenia OC określony w rozporządzeniu Ministra Finansów co do zasady pomija czynności wynikające z wykonywania na rzecz klientów biur rachunkowych obowiązków płatników składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenia zdrowotne, sporządzanie deklaracji rozliczeniowych ZUS, czy też wyliczanie wynagrodzeń za prace i sporządzanie deklaracji podatkowych. Dlatego należy rozważyć rozszerzenie ubezpieczenia o te czynności, tym bardziej, że naruszenie przepisów w powyższym zakresie często powoduje powstanie szkody u klienta biura i zarazem wystąpienie odpowiedzialności cywilnej biura rachunkowego.
|